Jadwiga Kaczyńska


Jadwiga Stanisława Kaczyńska z domu Jasiewicz, która przyszła na świat 31 grudnia 1926 roku w Starachowicach, była postacią o niezwykle bogatej biografii. Zmarła 17 stycznia 2013 roku w Warszawie. Jej życie z pewnością zasługuje na szczegółowe uwzględnienie, ponieważ znacząco wpłynęła na polską edukację oraz kulturę.

Była nie tylko utalentowaną polonistką oraz nauczycielką, ale także aktywną harcerką Szarych Szeregów, co w czasach II wojny światowej miało ogromne znaczenie dla młodego pokolenia Polaków. Jej zaangażowanie w harcerstwo odzwierciedlało jej głębokie przywiązanie do wartości patriotycznych oraz kształtowanie młodzieży w trudnych czasach.

Jadwiga Kaczyńska była również matką dwóch znanych polityków - Lecha Kaczyńskiego oraz Jarosława Kaczyńskiego, którzy odegrali znaczącą rolę w polskiej polityce. Jej więź z synami i wydanie ich na drogę polityczną, pełną wyzwań oraz odpowiedzialności, jest dowodem na jej wpływ na życie osobiste tych mężczyzn oraz ich późniejsze kariery.

Rodzina

Jadwiga Kaczyńska miała niezwykle interesujące pochodzenie, wywodząc się z rodziny Jasiewiczów herbu Rawicz. Była córką inżyniera budownictwa, Aleksandra Jasiewicza oraz Stefanii z Szydłowskich (pierwsze małżeństwo z Fyuth). W jej rodzinie znalazły się także siostry: Irena, Władysława, Janina oraz Wanda, a także przyrodni brat, Jan, który niestety został zabity w sowieckim obozie za próbę ucieczki na Zachód, do Polskich Sił Zbrojnych.

Warto nadmienić, że Aleksander Jasiewicz był jednym z projektantów Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej, która została założona przez działaczy Polskiej Partii Socjalistycznej. Po ślubie, razem z żoną zamieszkali przy ulicy Adama Mickiewicza 27, w tym samym budynku, gdzie później Jacek Kuroń organizował spotkania opozycji antykomunistycznej.

Jadwiga miała również stryja, płk Wincentego Jasiewicza, który przed wybuchem wojny mieszkał w Baranowiczach. Miał syna Lucjana, który uczęszczał do tej samej szkoły, co przyszły mąż Jadwigi – Rajmund Kaczyński. Inny stryj, rotmistrz Edward Jasiewicz, zginął w wieku 25 lat podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku. Wuj Jadwigi, Jerzy Szydłowski, był pionierem harcerstwa w Starachowicach, a w jego imieniu nazwano jedną z ulic prowadzących do stanicy harcerskiej nad Lubianką. Kolejny wuj, Rusław Szydłowski, również harcerz, padł ofiarą wojny polsko-bolszewickiej, mając jedynie 16 lat.

Starsza siostra Jadwigi, Irena Jasiewiczówna, zawarła związek małżeński z Stanisławem Miedzą-Tomaszewskim, powstańcem warszawskim oraz wykładowcą ASP w Warszawie, który później został ojcem chrzestnym Lecha Kaczyńskiego.

Życiorys

W czasach niemieckiej okupacji, Jadwiga Kaczyńska skrywała swoją silną osobowość, pełniąc rolę sanitariuszki oraz działając jako harcerka w ruchu Szare Szeregi. W Starachowicach, w Kielecczyźnie, była znana pod pseudonimem „Bratek”. Jej młodzieńcze lata upłynęły w leśniczówce przy ul. Tychowskiej, obecnie ul. Radomska, gdzie mieszkała z dziadkami. Właśnie w budynku nieistniejącej już Szkoły Podstawowej nr 2 złożyła przyrzeczenie harcerskie, należąc do zastępu „Zioło” w drużynie imienia Emilii Plater.

W 1944 roku Jadwiga rozpoczęła pracę na oddziale chirurgii w starachowickim szpitalu, niosąc pomoc partyzantom, którzy doznali ran w toku operacji „Burza”. Mimo trudnych czasów, które przyniosła II wojna światowa, pozostała w Starachowicach aż do jej zakończenia, a następnie przeniosła się do Warszawy. Po wojnie zdecydowała się na wstąpienie do Sodalicji Mariańskiej, a w 1946 roku ukończyła I Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Starachowicach.

Warto zaznaczyć, że przez pewien czas była zaręczona z Leszkiem Jastrzębskim. W 1948 roku poślubiła Rajmunda Kaczyńskiego, porucznika Armii Krajowej oraz uczestnika powstania warszawskiego, którego poznała na karnawałowym balu zorganizowanym na Politechnice Warszawskiej. W 1949 roku na świat przyszli ich synowie, Jarosław i Lech. Przy porodzie asystowała jako położna matka Tadeusza Gajcego.

Każdy z chłopców miał swoje matki chrzestne, którymi były siostry bliźniaczki: Ludwika Woźnicka dla Jarosława oraz Zofia Woźnicka dla Lecha; obie były ocalone z warszawskiego getta.

Po ukończeniu studiów polonistycznych na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Warszawskiego, Jadwiga od 1953 roku zaczęła swoją karierę w Instytucie Badań Literackich PAN, a także pracowała jako nauczycielka języka polskiego. W IBL nawiązała współpracę z Janem Józefem Lipskim, a po jego śmierci zajęła się opracowaniem bibliografii wszystkich jego prac. Dzięki zatrudnieniu w IBL oraz nauczaniu w latach 1953-1980 była członkinią Związku Nauczycielstwa Polskiego.

W 2011 roku wystąpiła w dokumentalnym filmie 10.04.10, stworzonym przez Anitę Gargas, który dotyczył katastrofy smoleńskiej, w której zginął jej syn Lech.

Jadwiga Kaczyńska zmarła po długiej chorobie 17 stycznia 2013 roku w Warszawie, w Wojskowym Instytucie Medycznym. Po mszy żaobnej, która miała miejsce 23 stycznia 2013 roku w bazylice Świętego Krzyża w Warszawie, została pochowana w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 92-2-9).

Publikacje

Jadwiga Kaczyńska jest uznaną autorką wielu interesujących publikacji. Do jej najbardziej znaczących dzieł należą:

  • Leon Kruczkowski. Monografia bibliograficzna, Wrocław 1992,
  • Jan Józef Lipski. Monografia bibliograficzna, Warszawa 2001,
  • Moja prawdziwa historia, seria Fakt, Warszawa 2004, która została współwydana ze wspomnieniami Wojciecha Fibaka.

Oprócz tych prac, jest współautorką Słownika pseudonimów pisarzy polskich XV wieku, wydanego w 1970 roku, a także dzieła powstałego we Wrocławiu w 1994 roku. Dodatkowo, Kaczyńska napisała przedmowę do wydania Niemców Leona Kruczkowskiego z 1983 roku.

Nagrody, wyróżnienia i upamiętnienie

Jadwiga Kaczyńska to postać, która pozostawiła trwały ślad w polskiej historii i kulturze. W 2005 roku otrzymała tytuł Człowieka Roku Życia Warszawy, przyznany jej za utworzenie miejsca, w którym zakwitały wartości, mające fundamentalne znaczenie dla przemian w Polsce.

W styczniu 2013 roku, Rada Miasta Starachowic, w akcie uznania jej zasług, przyznała jej honorowe obywatelstwo pośmiertnie, co świadczy o jej znaczeniu dla społeczności lokalnej.

W dniu 16 stycznia 2014 roku, tuż przed pierwszą rocznicą jej śmierci, odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej w Panteonie Pamięci Narodu Polskiego. Tablica, umieszczona na placu przed kościołem Wszystkich Świętych w Starachowicach, zawierała inskrypcję, w której mieszkańcy miasta wyrażali wdzięczność za dar życia Prezydenta i Premiera RP.

W 28 października 2016 roku, dla upamiętnienia jej osiągnięć i wpływu na społeczność, jedną z ulic w Starachowicach nazwano jej imieniem.

Wywód genealogiczny

W historii genealogicznej, prawidłowe przedstawienie się rodziny ma fundamentalne znaczenie dla zrozumienia jej dziedzictwa. Niniejszy wywód rodzinny koncentruje się na kluczowych postaciach, które są istotne dla zrozumienia linii przodków Jadwigi Kaczyńskiej.

4. Stanisław Jasiewicz h. Rawicz___
__2. Aleksander Jasiewicz
h. Rawicz
5. Jadwiga Dunin-Brzezińska
h. Łabędź
____
___1. Jadwiga z Jasiewiczów Kaczyńska
6. Franciszek Szydłowski__
__3. Stefania Szydłowska
I voto Fyuth
__
7. Józefa Huptyś___
_

Przypisy

  1. Sławomir Cenckiewicz: Sławomir Cenckiewicz odpowiada Michałowi Krzymowskiemu. dorzeczy.pl, 14.10.2015 r. [dostęp 15.10.2015 r.]
  2. Wyborcza.pl. wyborcza.pl. [dostęp 10.10.2015 r.]
  3. BiankaB. Mikołajewska BiankaB., Powstańczy mit Kaczyńskich [online], www.polityka.pl, 21.09.2022 r.
  4. Anna Poppek: Obrączki. Opowieść o rodzinie Marii i Lecha Kaczyńskich. Warszawa: G+J Gruner+Jahr Polska, 2010, s. 57–62. ISBN 978-83-623-43-08-9.
  5. Co zostało z księżyca. polityka.pl, 07.03.2007 r. [dostęp 17.01.2014 r.]
  6. Starachowickie korzenie braci Kaczyńskich – to tu wychowywła się matka prezydenta Kaczyńskiego. echodnia.eu, 11.04.2010 r. [dostęp 17.01.2014 r.]
  7. Sławomir Cenckiewicz, Anna Piekarska, Adam Chmielecki, Janusz Kowalski: Lech Kaczyński. Biografia polityczna 1949–2005. Poznań: Zysk i S-ka, 2013, s. 27. ISBN 978-83-7785-229-3.
  8. Zmarła Jadwiga Kaczyńska. Miała 87 lat. Polskie Radio, 17.01.2013 r. [dostęp 20.01.2013 r.]
  9. Zmarła Jadwiga Kaczyńska. pap.pl.
  10. Zmarła Jadwiga Kaczyńska, matka śp. Lecha Kaczyńskiego i Jarosława Kaczyńskiego. Miała 87 lat. wpolityce.pl. [dostęp 19.01.2013 r.]
  11. Zmarła Jadwiga Kaczyńska. Radio Maryja, 17.01.2013 r. [dostęp 17.01.2013 r.]
  12. Jadwiga Kaczyńska spoczęła na Starych Powązkach. tvn24.pl, 23.01.2013 r. [dostęp 17.01.2014 r.]
  13. Pożegnanie śp. Jadwigi Kaczyńskiej. radiomaryja.pl, 23.01.2013 r. [dostęp 17.01.2014 r.]
  14. Jadwiga Kaczyńska otrzymała pośmiertnie honorowe obywatelstwo Starachowic. Uchwałę przyjęto jednogłośnie. wpolityce.pl. [dostęp 19.01.2013 r.]
  15. Starachowice: Msza święta w intencji Jadwigi Kaczyńskiej w pierwszą rocznicę jej śmierci. ekai.pl, 17.01.2014 r. [dostęp 17.01.2014 r.]
  16. Odsłonięcie tablicy upamiętniającej śp. Jadwigę Kaczyńską w Starachowicach. pis.org.pl, 17.01.2014 r. [dostęp 17.01.2014 r.]
  17. Zmarła Jadwiga Kaczyńska nie żyje. Miała 87 lat. Dla synów była wszystkim. Agora (przedsiębiorstwo), 17.01.2013 r. [dostęp 20.01.2013 r.]
  18. Jerzy Kubrak, Jadwiga Kaczyńska: Jadwiga Kaczyńska. Moja prawdziwa historia. Warszawa: Axel Springer Polska, s. 37–40. ISBN 83-89371-29-4.
  19. Marek Jerzy Minakowski: Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego.

Oceń: Jadwiga Kaczyńska

Średnia ocena:4.82 Liczba ocen:8