Starachowice Fabryczne to historyczna osada, która od 1939 roku jest integralną częścią Starachowic. Położona w centralnej części miasta, na prawym brzegu rzeki Kamiennej, charakteryzuje się miejskim i przemysłowym charakterem.
Okolica, w której się znajduje, zyskała szczególne znaczenie, zwłaszcza w rejonie ulicy Radomskiej, gdzie rozwój przemysłu wpłynął na funkcjonowanie całej społeczności.
Historia
Starachowice Fabryczne to historyczna osada, która powstała na północnych obrzeżach wsi Starachowice podczas pierwszej połowy XIX wieku. Jej utworzenie związane było z rozwojem największego ośrodka przemysłu metalowego w Królestwie Polskim, który znajdował się w obrębie Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego.
Do 1933 roku okolica, znana jako Starachowice Fabryczne, była integralną częścią wsi Starachowice. W latach 1867–1870 obszar ten wchodził w skład gminy Starachowice, która należała do powiatu iłżeckiego w guberni kieleckiej. Decyzją z 13 stycznia 1870 roku zniesiono gminę Starachowice, którą połączono z pozbawionym praw miejskich Wierzbnikiem, tworząc nową jednostkę administracyjną, gminę Wierzbnik. Do kolejnych przekształceń doszło 18 sierpnia 1916 roku, kiedy to z gminy Wierzbnik udzielono Wierzbnikowi statusu samodzielnej gminy miejskiej. Z kolei 1 listopada tego samego roku powstała gmina Styków, obejmująca pozostałą część obszaru gminy Wierzbnik, czyli Starachowice.
W czasach II Rzeczypospolitej Starachowice zaliczały się do województwa kieleckiego i w 1921 roku, łącząc wieś z osadą fabryczną, miały łącznie 3474 mieszkańców. W dniu 31 października 1933 roku dokonano podziału Starachowic (w obrębie gminy Styków) na część wiejską oraz część fabryczną. Część wiejska utworzyła gromadę o nazwie Starachowice, która była złożona z wsi Starachowice oraz gruntów kolejowych, podczas gdy w nowo powstałej osadzie Starachowice Fabryczne (powstałej z kolonii Majówka, Bugaj, Sztolnia, Przykościelna, Robotnicza, Urzędnicza i innych) również utworzono gromadę o nazwie Starachowice Fabryczne.
Gromadę Starachowice Fabryczne zniesiono 1 kwietnia 1939 roku, kiedy to połączono ją z miastem Wierzbnikiem, tworząc nową jednostkę miejską o nazwie Starachowice-Wierzbnik. Natomiast Starachowice-Wieś miały zachować swoją odrębność administracyjną aż do 1 lipca 1952 roku.
Przypisy
- Nietyksza M 1986. Rozwój miast i aglomeracji miejsko-przemysłowych w Królestwie Polskim 1865–1914. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa
- Postanowienie z 29.10.1869 r., ogłoszone 13.01.1870 r. (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 415)
- Wierzbnik, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 399.
- Kielecki Dziennik Wojewódzki. 27.06.1933 r., nr 27, poz. 182
- Dz.U. z 07.02.1939 r. nr 7, poz. 42
- M.P. z 15.09.1939 r. nr 77, poz. 175
- Dz.U. z 05.05.1952 r. nr 19, poz. 118
- Rozporządzenie c. i k. Jeneralnego-Gubernatorstwa wojskowego z dnia 21.10.1916 r. Oznaczenie obszaru miast: Buska, Chmielnika, Dąbrowej, Jędrzejowa, Ostrowca, Sandomierza, Staszowa, Szczebrzeszyna, Wierzbnika, Włoszczowy i Zamościa. (Dz. Rozp. C. i K. Jen. Gub. Wojsk. z 1916 r. Cz. XVIII, poz. 103)
- Historia sołectwa Styków
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z 30.09.1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 3 : Województwo kieleckie
- Aneks, s. 575. [dostęp 16.07.2011 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Działki (Starachowice) | Maziary | Michałów Miejski | Michałów-Lecznica | Starachowice Górne | Abisynia (Starachowice) | Brazylia (Starachowice) | Budy (Starachowice) | Michałów Fabryczny | Michałów Dolny (Starachowice) | Michałów Górny (Starachowice) | Kolonijki | Kornatka (Starachowice) | Cyganów (Starachowice) | Pastwiska (Starachowice)Oceń: Starachowice Fabryczne